Ufuk Avrupa: Misyon Odaklı Yeni Program, Yapısı, Farklılıkları

Avrupa Birliği (AB) tarafından düzenlenen Çerçeve Programlar’ın 8.’si olan Ufuk2020’nin (Horizon 2020) ardılı konumundaki 9. Çerçeve Programı Ufuk Avrupa’nın (Horizon Europe) öneri metni, geçtiğimiz aylarda Brüksel’de yapılan bir basın toplantısıyla tanıtıldı.

AB’nin bilimsel ve teknolojik temellerini güçlendirmek,
inovasyon kapasitesini, rekabetçiliğini ve istihdamını yükseltmek,
vatandaşlarının önceliklerini karşılamak ve sosyoekonomik model ve değerlerinin varlığını sürdürmek,

şeklinde ifade edilen temel hedefleri ile Ufuk Avrupa’nın 2021-2027 yılları arasında yürürlüğe girmesi planlanıyor.

Avrupa Komisyonu, söz konusu yedi yılda araştırma ve inovasyon için 100 milyar Avro’luk bir bütçe önerisinde bulundu. Bu bütçenin 97.6 milyar Avro’luk kısmının Ufuk Avrupa’ya, 2.4 milyar Avro’luk kısmının ise Euratom Araştırma ve Eğitim Programı için tahsil edileceği açıklandı.

Ufuk Avrupa, çığır açıcı misyonları ve bu misyonlar bağlamında Avrupa’nın dışındaki ülkelerin de Program’a erişimini kolaylaştıran yeni kurallarıyla çeşitli yenilikler vaad ediyor.

Esasen, misyon ile “bireysel faaliyetlerin ötesindeki faaliyetlerportföyü”nün kast edildiği ifade edilmekte. Söz konusu bireysel olmayan faaliyetler doğrultusunda, bilim ve teknoloji beraberinde toplum ve vatandaşlar için belirli bir zaman dilimi içinde etki yaratacak cesur, ilham verici ve ölçülebilir bir hedefe ulaşmak amaçlanıyor.

Ufuk Avrupa’da hangi yenilikler ve nasıl farklılıklar var?

Ufuk Avrupa’da, Ufuk2020’den çıkarılan sonuçlar doğrultusunda bazı önemli yeniliklere gidildi. Söz konusu yenilikler beş ana başlıkta özetlenmekte:

İnovasyondan beslenmek üzere, anahtar aktörleri (araştırma, eğitim ve iş dünyası), ortak bir amaç etrafında bir araya getirme hedefi ile tanımlanan, mevcut Avrupa İnovasyon ve Teknoloji Enstitüsü’nün (EIT) yanında, çığır açıcı ve pazar yaratıcı potansiyeli olan inovasyonları destekleme görevi ile oluşturulan yeni yapı,Avrupa Inovasyon Kurumu’nun (EIC) varlığı,
Misyon-yönelimi ve vatandaş katılımı ile daha fazla etki yaratılması amacıyla araştırma ve inovasyon misyonlarının oluşturulması,
Uluslararası işbirliklerini güçlendirmek için ortaklık imkânlarının genişletilmesi,
Açıklığı güçlendirmek için açık bilim politikasının geliştirilmesi,
Fonlama tasarımını rasyonelleştirmek için ortaklıklarda yeni yaklaşımların ortaya koyulması.

Ufuk Avrupa’nın yapısı, Ufuk2020’de olduğu gibi üç ana dayanak ve bunların altına konumlandırılmış kesişen alanlardan oluşuyor. Bununla beraber bunların içerik tasarımları neredeyse tamamen değişmiş durumda.

Üç yeni ana dayanak sırasıyla, Açık Bilim, Küresel Zorluklar ve Endüstriyel Rekabet ve Açık İnovasyon’dan teşkil edilmiş. Ana dayanakların altında konumlandırılmış iki kesişen alan ise Avrupa Araştırma Alanını Güçlendirme ana başlığı altında yer alıyor.

Biraz daha yakından ve sırasıyla bakmak gerekirse, toplamda 25,8 milyar Avro ayrılan Açık Bilim ana dayanağının amacı;

Avrupa Araştırma Konseyi (ERC) aracılığıyla en iyi araştırmacılar ve ekipleri tarafından yürütülecek sınırları zorlayan araştırmaların desteklenmesi (16.6 milyar Avro),
Marie Skłodowska-Curie Faaliyetleri (MSCA) aracılığıyla dolaşım ve eğitim yoluyla araştırmacıların yeni bilgi ve becerilerle donatılması (6,8 milyar Avro),
Entegre ve birbirine bağlı dünya standartlarında Araştırma Altyapıları’na yatırım yapılması (2,4 milyar Avro)

şeklinde ortaya koyulmakta.

Bunun yanında, toplamda 52,7 milyar Euro ayrılan Küresel Zorluklar ve Endüstriyel Rekabet ana dayanağının amacı;

Toplumsal zorluklarla ilgili araştırmaların desteklenmesi, teknolojik ve endüstriyel kapasitelerin güçlendirilmesi

biçiminde ifade ediliyor.

Bu ana dayanak altında;

Sağlık (7,7 milyar Avro),
Kapsayıcı ve Güvenli Toplumlar (2,8 milyar Avro),
Dijital ve Endüstri (15 milyar Avro),
İklim, Enerji ve Hareketlilik (15 milyar Avro),
Gıda ve Doğal Kaynaklar (10 milyar Avro)

kümeleri yer almakta.

Ayrıca bu ana dayanak bünyesinde, “bağımsız bilimsel kanıt ve teknik destek ile AB politikalarını destekleyen” Ortak Araştırma Merkezi (Joint Research Center – JRC) (2,2 milyar Avro) de bulunmakta.

Üçüncü ve son olarak, toplamda 13,5 milyar Avro ayrılan Açık İnovasyon ana dayanağının amacı ise;

Avrupa İnovasyon Konseyi ile Avrupa’nın pazar yaratma konusunda bir öncü haline getirilmesi,

Bölgesel ve ulusal inovasyon aktörleri odaklı Avrupa İnovasyon Ekosistemleri’nin (10,5 milyar Avro) oluşturulması,

İş, araştırma, yüksek öğrenim ve girişimcilik entegrasyonunun teşvik edilmesi için Avrupa İnovasyon ve Teknoloji Enstitüsü’nün (EIT) (3 milyar Avro) daha da güçlendirilmesi

ifadeleriyle ortaya koyulmakta.

Yukarıdaki üç ana dayanağın yanı sıra, bunların altında konumlandırılmış ve kesişen iki alandan oluşan Avrupa Araştırma Alanının Güçlendirilmesi ana başlığı;